۱۸دی
هر چند که سخنوران کنونی، همگی، زبان خود را تاتی میخوانند (همانند نیما یوشیج در مقدمهٔ اشعار روجا با عنوان – می اتا گپ - می نویسد که: من شاعر زبان تاتی هستم.[۲]) اما پژوهشگرانی نیز میکوشند تا در راستای اهداف پژوهش خویش نام هائی دیگر بر آن بنهند. بیش تر ایشان نام تات و تاتی را نام بومی ندانسته و در پی نامی بومی بر این زبان اند[نیازمند منبع]. اما احسان یارشاطر از ایرانشناسان و بنیانگذار بنیاد ایرانیکا در رساله خود، درباره زبان تاتی، که با راهنمایی والتر هنینگ نوشته است، نام صحیح این زبان را تاتی میداند. وی اشاره میکند که زبان مردم آذربایجان نه ترکی بلکه زبان تاتی بوده است.[۳] نامهای پیشنهادی در میان غیر بومیان این گونه است:
- البرزی: گروهی از پژوهش گران این دسته زبانی را بر پایه پراکنش جغرافیائی سخنوران موجود زبان البرزی میخوانند که برگرفته از نام رشته کوه البرز است.
- اشتهاردی: عدهای براین باورند به دلیل اینکه این شهر خاستگاه زبان تاتی بوده و اولین تاتی زبانها دران می زیستهاند وبه دلیل اینکه گویش اشتهاردی تاتی دست نخورده ترین نوع این زبان است این زبان را اشتهاردی مینامند
- رودباری: شماری از پژوهشگران بر پایه تراکم جغرافیائی سخنوران کنونی حول شهرستان رودبار و رودبار الموت و نیز برای تاکید بر پیوستگی جغرافیایی - زبانی با زبان تالشی آن را زبان رودباری میخوانند.
- آذری: شماری از پژوهشگران بر پایه شواهد تاریخی حضور جغرافیائی سخنوران در آذربایجان (ماد آتروپاتگان) آن زبان آذری مینامند.
-
دیلمی: شماری بر این پندارند که سرزمینی که آن را دیلمستان میخوانند (به معنی جغرافیای تاریخی قوم دیلم) به این زبان گپ می زدهاند.